Cá lóc là nguyên liệu quen thuộc trong bữa cơm gia đình. Nhưng bạn đã biết cách phân biệt các loại cá lóc chưa? Cùng mangtayxanh.net tìm hiểu cách phân biệt các loại cá lóc trên thị trường để giúp bạn chọn mua được những con cá lóc ngon và an toàn cho cả gia đình nhé!
Cá lóc là gì?
Cá lóc có tên gọi khác là cá chuối, cá quả, cá tràu, cá sộp, cá trõn, cá đô (tùy theo vùng miền). Là loài cá sống ở nước ngọt như sông, suối, ao, hồ. Sau đây là cách phân biệt cá lóc
1. Cách phân biệt cá lóc
Phân biệt cá lóc sông và cá lóc đồng?
| Cá lóc đồng | Cá lóc sông | |
| Hình dạng | Đầu thuôn nhọn và chắc chắn. Cá thường gầy, thon nhỏ, cảm giác có nhiều xương. | Đầu to, tròn, thân mềm. Cá thường tròn, mập. |
| Kích thước | Cá thường nhỏ, trọng lượng từ 0,5 – 1kg. | Cá thường lớn, nặng từ 0,7kg trở lên. |
| Màu sắc | Cá thường có màu đen sẫm do sống vùi sâu dưới bùn. | Thường chỉ có màu xám do được nuôi trong ao hồ, chăm sóc tốt. |
Xem thêm: Cách nhận biết và phân biệt các bộ phận của thịt bò nhanh và chính xác nhất
Phân biệt cá lóc Trung Quốc và cá lóc Việt Nam ?
| Cá lóc Việt Nam | Cá lóc Trung Quốc | |
| Hình dạng | Trọng lượng nhỏ, mảnh mai và đuôi cá dài. Cá thường có màu đen vàng và có những đốm hoa màu xanh lam. | Cơ thể lớn, có khi dài tới 150cm. Đầu cá nhỏ, dẹt về phía trước, vảy dày. Cá có màu nâu vàng đến nâu nhạt với những đốm đen trên lưng. |
| Đặc điểm khi sơ chế | Thịt cá săn chắc, có nhiều nhớt. Bụng cá có ít hoặc không có mỡ, mùi tanh nhẹ. | Thịt cá không săn chắc, hơi nhão.Phần bụng cá béo, tanh và có mùi hôi. |
| Đặc điểm khi nấu chín | Thịt dẻo, chắc, có mùi thơm đặc trưng, vị thịt đậm đà. | Thịt cá cứng và bở, không có mùi thơm, vị nhạt. |
2. Cách chọn và mua cá lóc ngon
Để mua được cá ngon, tốt nhất nên mua vào mùa thu hoạch cá. Ưu tiên mua hàng quen, chợ hoặc cửa hàng thực phẩm uy tín hoặc các siêu thị lớn khác.
Cá lóc ngon thường có kích thước vừa, không quá nhỏ cũng không quá to. Thân cá thon dài, không quá tròn, khi sờ vào có cảm giác chắc tay, không bị nhão. Ngoài ra, bạn có thể quan sát hậu môn của cá để biết cá còn tươi hay không. Cá tươi thì hậu môn nhỏ, khi lớn là cá chết, sắp thối và có khi tẩm hóa chất.
Khi sơ chế, thịt cá mềm, bụng nhiều mỡ, có mùi hôi là cá không ngon.
Xem thêm: Mẹo chọn mua, cách nấu thịt bò không bị hôi và các món ngon từ thịt bò
3. Cách sơ chế cá lóc sạch, không tanh
Cách làm sạch cá lóc
Đầu tiên bạn cần loại bỏ vảy cá. Có thể giữ nguyên tùy theo yêu cầu của món ăn, cắt bỏ vây và đuôi của cá.
Tiếp theo là mổ bỏ phần ruột trong bụng cá cùng với lớp màng trắng đục bên trong. Lưu ý loại bỏ phần gân trắng sát bên mình cá.
Dùng dao cắt bỏ mang và cắt gọn phần đầu. Trong quá trình cắt, bạn nên dùng dao sắt để sơ chế cá dễ dàng hơn. Nên đặt cá trên thớt hoặc mặt phẳng khô ráo để cá không bị trượt, không bị xê dịch, giúp bạn dễ dàng thao tác.
Cách khử mùi tanh của cá lóc
- Dùng muối hột hoặc muối tinh
Cách làm này rất đơn giản, để khử mùi tành của cá lóc, bạn chỉ cần dùng muối hạt thoa đều và massage nhẹ nhàng lên mình cá khoảng 2 – 3 phút.
Sau đó rửa lại bằng nước sạch, để khô hoặc dùng khăn giấy, khăn sạch lau khô thân cá là bạn có thể chế biến được món ăn ngon.
- Dùng chanh hoặc giấm và nước ấm
Cho cá đã sơ chế vào tô, thêm 2 thìa nước cốt chanh hoặc giấm với 1 cốc nước ấm rồi ngâm cá khoảng 3 – 5 phút.
Sau đó massage toàn bộ cơ thể cá một lần nữa rồi tắm lại bằng nước sạch là hoàn thành.
- Dùng vôi ăn trầu
Một cách khác giúp khử mùi tanh của cá là lấy một ít vôi tôi bôi lên da cá rồi dùng lá chuối chà xát, dầu cá sẽ trượt ra khỏi lá chuối và khử được mùi tanh của cá.
- Sử dụng tro bếp
Lấy tro bếp cho vào lòng bàn tay rồi phủ lên toàn bộ thân cá, lớp chất nhờn sẽ ngấm vào tro. Sau đó rửa lại tay bằng nước sạch để loại bỏ xôi
- Dùng nước vo gạo
Sau khi đã sơ chế xong, bạn cho cá vào ngâm với nước vo gạo có pha chút muối khoảng 15-20 phút. Rửa lại bằng nước sạch, đợi cá lóc ráo nước là có thể chế biến được rồi!
- Dùng rượu trắng
Ướp cá lóc đã sơ chếvới 2 thìa rượu trắng khoảng 2 – 5 phút. Sau đó rửa lại bằng nước sạch. Rượu không chỉ khử được mùi tanh mà còn làm tăng hương vị của cá.
- Sử dụng gia vị
Bạn cũng có thể sử dụng các loại gia vị có sẵn trong gian bếp của mình như muối, hạt nêm, tiêu, ớt, … để ướp cá. Cách này có thể khử bớt mùi tanh của món ăn, đồng thời tăng thêm vị ngon cho món ăn.
Ngoài ra, các loại rau ăn kèm như rau thơm, húng, mẻ, sấu,… cũng có thể làm tốt công việc trên.
Món ăn hấp dẫn từ cá lóc
1. Cá lóc nướng trui
Cá lóc nướng là một món ăn đặc sản và được rất nhiều người yêu thích. Da cá chín vàng giòn và thơm. Thịt cá trắng, giữ được vị ngọt tự nhiên của cá. Cá lóc nướng trui thường được ăn kèm với rau sống, cuốn với bánh tráng rồi chấm với nước mắm me chua ngọt. Nguyên liệu cho món cá lóc nướng trui
Cá lóc 2 (mỗi con khoảng 1 – 1,2kg)
Bún tươi 200g
Ớt băm 100 g
Đậu phộng rang 100 g
Hành lá 4 nhánh
Nước me 100 g
Dứa 300 g
100g tỏi băm; Sả băm 50 g
Bánh tráng 300 g
Gia vị 10g: nước mắm, tiêu, đường, nước mắm nêm
Cách nấu cá lóc nướng trui
- Bước 1: Sơ chế các loại rau ăn kèm
Hành tây bỏ gốc, rửa sạch, thái nhỏ. Dứa gọt vỏ, rửa sạch, một nửa xắt nhuyễn, một nửa cắt thành từng lát mỏng.
Rau sống nhặt bỏ lá sâu, rửa sạch rồi để ráo. Dưa chuột rửa sạch rồi cắt lát mỏng.
Chuối nạo mỏng, ngâm vào nước có vắt chanh để chuối không bị thâm đen. Khi gần rửa sạch để chuối ráo nước. Khế chua gọt bỏ mép, thái thành từng lát mỏng như chuối.
Lạc bỏ vỏ, đập dập.
- Bước 2: Sơ chế và xiên cá lóc
Đối với cá lóc nướng trui, cá lóc mua về bạn để nguyên con không cần đánh vảy hay mổ cá. Dùng muối xát khắp thân cá, sau đó rửa lại bằng nước sạch để khử mùi tanh của cá.
Sau đó dùng que dài xiên từ miệng cá đến đuôi cá rồi cắm xuống đất hoặc bạn cũng có thể dùng sả cây xiên từ miệng cá đến đuôi cá sẽ giúp cá được thơm hơn và ít tanh.
- Bước 3: Nướng cá lóc
Sau khi đặt cá xuống đất, lấy rơm rạ vừa đủ phủ lên trên, phủ lên kín cá lóc rồi châm lửa đốt.
Khi lửa cháy hết rơm, liên tục đổ thêm rơm vào và đốt trong khoảng 8 – 10 phút cho đến khi tro tàn là được. Nếu cảm thấy cá vẫn chưa chín thì bạn đem nướng thêm khoảng 5 – 10 phút nữa nhé!
Sau khi cá chín, vớt bỏ lớp rơm cháy, vớt cá ra, dùng dao cắt bỏ những phần cháy đen bên ngoài cá.
- Bước 4: Làm mỡ hành
Đặt chảo lên bếp, cho khoảng 2 thìa dầu ăn vào, đợi dầu sôi thì cho hành lá thái nhỏ vào rồi tắt bếp ngay sau đó đổ mỡ hành ra bát.
Lưu ý:
Thêm một chút muối để mỡ hành thơm ngon hơn.
Không dùng lửa to khi xào mỡ hành vì sẽ làm mỡ hành bị cháy, khét, không ngon và không có màu xanh đẹp mắt.
Sau khi làm xong, bạn dùng thìa múc mỡ hành và lạc rang rắc đều lên mình cá.
- Bước 5: Làm nước mắm chấm cá lóc nướng
Làm mắm nêm: Cho vào chén sả băm, 50g tỏi băm, 50g ớt băm, dứa băm, 1 thìa đường, 2 thìa nước lọc, 5 thìa mắm nêm. Trộn đều hỗn hợp này
Làm nước mắm me: Cho nước cốt me vào cốc, sau đó cho khoảng 4 thìa nước sôi vào, dùng thìa chắt lấy nước cốt me. Sau khi ngâm me, dùng lược bỏ xác, chỉ lấy phần nước me.
Cho vào chén nước me, 4 thìa cà phê đường, 2 thìa nước mắm, 50g ớt băm, dùng đũa khuấy đều là hoàn thành một chén nước mắm me thơm ngon.
Sản phẩm hoàn thiện
Món cá lóc nướng trui thơm mùi rơm rạ, thịt cá mềm, ngọt, béo bùi bùi bùi của lạc và mỡ hành. Khi ăn cuốn chả cá với bún, ăn kèm với rau sống rồi chấm với nước mắm pha hoặc nước mắm me đậm đà thì ngon tuyệt!
Lưu ý:
Nếu không có rơm, bạn cũng có thể nướng cá bằng bếp than, nhưng hương vị sẽ không thơm ngon bằng.
Nếu sợ ăn phải ruột cá bị đắng, bạn cũng có thể mổ bụng lấy ruột cá, rửa sạch rồi dùng que xiên từ đầu đến đuôi cá rồi nướng.
Xem thêm: 4 cách nấu cháo chim bồ câu cho bà bầu bổ dưỡng, thai nhi lớn khỏe
Canh chua cá lóc
Canh chua cá lóc là món canh đặc trưng nổi tiếng của nền văn hóa ẩm thực Việt Nam. Bằng cách kết hợp và thay thế nhiều nguyên liệu khác nhau, món canh chua trở nên đa dạng hơn bao giờ hết. Với phần thịt cá mềm, thơm và ngọt, món canh chua cá lóc vô cùng đặc biệt và thơm ngon, bổ dưỡng, đậm đà mà lại vô cùng đơn giản, quen thuộc.
Nguyên liệu cho món bánh canh cá lóc
Cá lóc 500 gr
Dứa 1/4 quả
2 quả cà chua; Đậu bắp 50g; Bạc hà 50 gr
Nước me 20g
Giá đỗ 50 gr
Rau mùi 1 nhánh
Nước mắm 1 muỗng canh
Gia vị chung 1 ít
Cách nấu canh chua cá lóc
- Bước 1: Sơ chế cá lóc
Sau khi làm sạch cá lóc, bạn dùng muối xát khắp mình cá. Sau đó rửa lại hai lần với nước sạch rồi dùng dao cắt thành từng khúc vừa ăn, dài khoảng 1,5 đốt ngón tay.
Tiếp theo, bạn cho phần cá vừa cắt vào tô cùng với 1 thìa nước mắm, 1/2 thìa hạt nêm và 1/2 thìa hạt tiêu rồi trộn đều cho gia vị tan hết rồi ướp khoảng 15 phút cho cá thấm đều gia vị.
- Bước 2: Sơ chế rau ăn kèm
Dứa bạn gọt sạch vỏ rồi thái miếng vừa ăn. Cà chua khi mua về bạn cũng rửa sạch rồi thái thành những múi cau nhỏ.
Giá đỗ rửa sạch 2 lần với nước. Rau mùi tàu rửa sạch, thái khúc nhỏ.
Với đậu bắp bạn chỉ cần rửa sạch, bỏ đầu và cắt xéo. Đối với bạc hà, bạn cạo bỏ vỏ ngoài và cắt xéo như đậu bắp.
- Bước 3: Nấu nước cốt me
Để lấy nước cốt me, bạn ngâm me với 1 thìa nước ấm khoảng 60 độ C vào cốc. Sau đó dùng thìa tán cho thịt me mềm ra.
Tiếp theo, bạn đun 1 lít nước đến khi nước sôi thì bạn cho me đã ngâm mềm vào, trộn đều và nấu cho đến khi nước sôi.
- Bước 4: Nấu canh
Sau khi nước me sôi thì cho cá lóc vào nấu khoảng 10 phút thì dùng thìa vớt bọt canh ra rồi cho cà chua, dứa, đậu bắp, giá đỗ, bạc hà vào.
Trộn đều, sau đó cho thêm 1 thìa đường vào nồi, nấu đến khi nước sôi trở lại, nêm gia vị cho vừa ăn rồi tắt bếp, múc ra bát, rắc thêm ít ngò gai lên trên là được
Sản phẩm hoàn thiện
Món canh chua cá lóc sau khi hoàn thành sẽ có mùi thơm quyến rũ. Khi ăn sẽ cảm nhận được vị chua chua của me và cà chua quyện với vị ngọt của cá lóc và vị chua nhẹ của dứa.
Ăn với cơm trắng hoặc bún tươi chấm với 1 chén nước mắm mặn thì ngon tuyệt!
Cá lóc hấp bầu
Cách nấu này giúp thịt cá mềm và giữ được vị ngọt tự nhiên vốn có của cá. Cá lóc hấp với các nguyên liệu khác có thể giúp tăng hương vị cho món ăn và làm cho thành phẩm có hương vị đậm đà hơn. Món ăn này, bạn cũng có thể dùng với bánh tráng, rau sống và thưởng thức cùng những người thân yêu của mình.
Nguyên liệu cho món cá lóc hấp bầu
Cá lóc 1 con
Bầu non 1 quả.
1 củ cà rốt
Hành khô 10g; Tỏi 3 củ
2 trái ớt; Rau mùi 10g
Gừng 1 miếng
Đậu phộng 10g; Hành tây 10 g
Cách nấu cá lóc hấp bầu
- Bước 1: Sơ chế nguyên liệu
Cá lóc mua về, bỏ ruột, cắt mang, đánh vảy, làm sạch nhớt, rửa sạch với nước. Chà xát cá với muối hột rồi rửa sạch lại với nước, để ráo.
Để cá ngấm gia vị và ngọt hơn sau khi hấp, bạn dùng dao rạch những đường chéo trên thân cá. Sau đó bạn tiến hành ướp cá với 1 thìa cà phê hạt nêm, 1/2 thìa cà phê tiêu xay.
Bầu rửa sạch, cắt đôi và bỏ ruột.
Lưu ý
Bạn không nên gọt vỏ bầu để tránh bầu bị kém ngọt khi hấp.
Gọt vỏ cà rốt, rửa sạch, cắt khúc hoặc cắt khoanh tròn. Bóc vỏ hành, cắt khúc nhỏ.
Hành lá rửa sạch, thái nhỏ. Ớt sừng có thể bỏ hạt, thái hạt lựu. Gừng rửa sạch và băm nhuyễn. Lạc rang với chút muối, bóc vỏ, giã nhỏ.
- Bước 2: Nấu món ăn
Cho nước sạch vào nồi hấp rồi bắc lên bếp để đun sôi. Cá lóc sau khi ngấm gia vị thì cho cá vào bầu đã rút ruột. Bày ra đĩa và xếp các nguyên liệu còn lại như cà rốt, hành tây xung quanh.
Tiếp theo, bạn cho đĩa cá và bầu vào nồi hấp khoảng 20 phút. Lưu ý nên hấp cá khi nước sôi để giữ được nước ngọt cho món ăn.
- Bước 3: Làm nước mắm chấm cá lóc
Cách làm nước mắm chấm cá lóc hấp tương đối đơn giản, đầu tiên bạn hòa tan hỗn hợp gồm 1 chén nước lọc, 3 muỗng canh xì dầu, 2 muỗng canh đường, 1/4 muỗng cà phê muối và 1/2 muỗng cà phê hạt nêm với nhau.
Tiếp theo, bạn bắc chảo lên bếp cho dầu ăn vào đun nóng rồi cho hành lá, ớt sừng băm nhỏ và gừng băm vào xào chín tới. Cuối cùng, bạn cho hỗn hợp xì dầu với một chút bột sắn dây vào, khuấy đều cho đến khi nước sốt đặc lại.
- Bước 4: Trình bày món ăn
Khi cá chín, vớt cá ra đĩa, có thể rắc một chút mỡ hành hoặc đậu phộng lên bề mặt cá.
Cá lóc hấp bầu có thể dùng với cơm nóng và chấm với nước tương hoặc nước mắm. Ngoài ra, chúng ta cũng có thể ăn kèm với bánh tráng, bún tươi và các loại rau sống như xà lách, rau thơm, xoài xanh, dưa leo…
Sản phẩm hoàn thiện
Cá lóc sau khi hấp bầu phải có vị ngọt của cá hòa với vị ngọt của bầu. Ngoài ra, thịt cá lóc phải săn chắc, không bị nát do hấp quá lâu. Nước chấm phải sánh, trung hòa được vị mặn ngọt.
Một số lưu ý giúp món ăn của bạn hoàn hảo hơn:
- Cá lóc phải chọn những con tươi, kích thước vừa. Thịt có độ đàn hồi và săn chắc
- Không nên chọn những quả bầu già, vì những quả bầu già sẽ dai và mất đi vị ngọt trong đó.
- Khi hấp cá, bạn nên hấp khi nước trong nồi đang sôi để tránh mất độ ngọt khi hấp.
- Không nên hấp cá lâu, hấp cá lâu sẽ khiến thịt cá bị khê, mất ngon.
Trên đây là cách giúp bạn phân biệt cá lóc và chọn mua cá lóc ngon cho bữa cơm gia đình. Hi vọng bạn có thể chế biến thành công những món ăn ngon với những nguyên liệu này nhé!
Tham khảo thêm nhiều mẹo hay tại website Nông sản Dũng Hà